در حقیقت آبسه دندان نوعی عفونت چرکی می باشد این عفونت به شکل تورم جوش مانند در داخل دندان یا روی لثه تشکیل خواهد شد. پاک نکردن مناسب مواد غذایی در دهان و در بین دندان ها، سبب تولید باکتری و میکروب می شود و در نهایت منجر به تولید انواع آبسه دندان خواهد شد. در نهایت این باکتری و میکروب ها سبب پوسیدگی دندان خواهند شد. همانطور که میدانید سطح بیرونی دندان ها بسیار محکم و سفت می باشد، در حالی که داخل آن نرم میباشد و متشکل از سلو لهای عصبی و خونی می باشد. اگر سطح دندان پوسیده باشد، به راحتی باکتری ها و عفونت از این طریق وارد بافت درونی دندان و یا لثه خواهد شد و منجر به تولید آبسه می شود.
البته ناگفته نماند که آبسه دندان به طور خود به خودی درمان نمی شود بایستی برای درمان این عفونت دندانی به یک دندانپزشک با تجربه مراجعه نمود.
اگر که پوسیدگی دندان معالجه نشود، هر گونه آسیب به دیواره های سخت دندان و شکستگی دندان سبب ورود آلودگی به بافت درونی و نرم دندان می شود و در نهایت استخوان فک را هم درگیر خود می کند. گاهی اوقات آبسه فقط به لثه آسیب خواهد رساند.
انواع آبسه
به طور کلی آبسه دندان به چند نوع تقسیم بندی می شود که در متن زیر به شرح آنها می پردازیم:
آبسه پریودنتال:
به آبسه پریودنتال آبسه پاریتال یا آبسه جانبی می گویند. این نوع آبسه دندان استخوان های کنار دندان را درگیر می کند. این نوع آبسه بسیار شایع و در عین حال دردناک می باشد و در اثر ماندن مواد غذایی یا در اثر تجمع یافتن باکتری در کیسه های پریودنتال تشکیل می شود. آبسه پریودنتال را می توان به شکل زائده هایی دردناکی مشاهده کرد.
آبسه ژینژیوال یا آبسه لثه:
آبسه ژنژوال در بین دندان و لثه تشکیل می شود. مهمترین علت های ایجاد این نوع آبسه دندان عبارتند از: شکستگی دندان، در زمان ارتودنسی، مسواک زدن نادرست، گیر کردن غذا در قسمت لثه، زمانی که در خط لثه خونریزی اتفاق می افتد، وارد شدن فشار زیاد روی دندان و … این نوع آبسه فقط در قسمت لثه رخ می دهد.
آبسه پری اپیکال
آبسه پری اپیکال در قسمت انتهایی ریشه تشکیل می شود. گاهی اوقات عفونت از نوک ریشه از راه استخوان به درون لثه نفوذ می کند. در نتیجه منجر به متورم شدن لثه می شود. ممکن است که عفونت دندان به بافت های نرم نفوذ پیدا کند و سبب تورم گونه ها، فک یا کف دهان شود. گاهی اوقات بافت چرکی باز می شود و چرک آن تخلیه می شود.
در این نوع آبسه دندان، باکتری از قسمت داخلی دندان ( پالپ) عبور کرده و به ریشه دندان نفوذ می کند و منجر به تولید آبسه پری اپیکال می شود.
آبسه دندان عصب کشی شده
ممکن است که بعد از عصب کشی دندان، مواد باقی مانده عصب کشی از قسمت عصب به داخل بافت یا ریشه دندان شود و منجر به عفونت یا ضایعه ای در اطراف لثه یا استخوان دندان عصب کشی شده شود و در نهایت منجر به تولید آبسه شود. در این مواقع هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه نمایید.
آبسه دندان عقل:
دندان های عقل مازاد بر اینکه هیچ عملکرد موثری ندارند، منجر به مشکلات جدی برای دندان و دهان می شوند. نخ کشیدن و مسواک زدن دندان های عقل به علت موقعیت یا محل قرارگیریشان، خیلی سخت و دشوار است. در نتیجه دندان های عقل به علت سلامت ضعیف دهان و نهفتگی شان سبب بروز عفونت خواهند شد و منجر به آبسه دندان می شوند.
درمان آبسه دندان
هدف از درمان آبسه خلاصی از درد و عفونت است. برای درمان آبسه دندان، دندانپزشک ممکن است روش های درمانی مختلفی را تجویز کند، که در متن زیر به طور خلاصه به آنها می پردازیم:
چنانچه عفونت آبسه به فک یا قسمت های دیگر دهان گسترش پیدا کند، دندانپزشک آنتی بیوتیک تجویز می نماید. با این وجود با مصرف آنتی بیوتیک نمیتوان آبسه را درمان کرد.
یکی از روش های بسیار رایج و در عین حال مناسب جهت درمان آبسه دندان، عصب کشی دندان است. در این روش دندانپزشک عفونت یا پوسیدگی را در قسمت تاج دندان برطرف می کند و در نهایت داخل کانال های ریشه دندان را با ابزاری خاص خالی و تمیز می کند و عصب دندان را می کشد و درون کانال دندان را تمیز نموده و به وسیله مواد مخصوصی کانال را پر می کند و آبسه دندان درمان می شود.
در صورتی که عفونت دندان بسیار شدید است و با مصرف آنتی بیوتیک نمی توان عفونت آن را کاهش داد، بهتر است که دندان کشیده شود. در این مواقع دندانپزشک در قسمت لثه سوراخ کوچکی را ایجاد می کند تا مایع آبسه به طور کامل و مناسبی تخلیه شود. و در نهایت دندان را می کشد.
علائم آبسه
در واقع علامت آبسه بسیار متفاوت می باشد. برخی از علائم آبسه دندان عبارتند از: بوی بد دهان، احساس درد در زمان لمس کردن آبسه، حساس بودن دندان ها به خوردن مواد غذایی گرم یا سرد، بد مزه شدن طعم مواد غذایی در هنگام جویدن، احساس درد در هنگام غذا خوردن، احساس بد در دهان، تب حاصل از عفونت، احساس درد در ناحیه زیر چانه و فک، بیخوابی و …
اصلی ترین و بارزترین علائم آبسه دندان، داشتن نقاط برجسته قرمز یا جوش مانند در قسمت لثه می باشد. درد آبسه دندان یکباره شروع خواهد شد و هر چه که زمان بگذرد، درد دندان غیرقابل تحمل تر می شود.
اگر که آبسه را درمان نکنید ممکن است عوارض جدی برای سلامتی شما پیش بیاید. برخی از این عوارض عبارتند از:
* دندان خود را از دست دهید.
* در صورت عدم درمان گاهی اوقات باکتری حاصل از آبسه وارد خون شما می شود و سبب بیماری به نام سپسیس یا به عبارت دیگر گند خونی می شوید. سپسیس یک بیماری بسیار خطرناک است.
* آنژین لودویگ ( این بیماری هنگامی که سلولیت به بافت های زیر چانه، فک پایین و زیر چانه گسترش یابد).
* استئومیلیت ( قسمت استخوان زیرین دندان دچار عفونت می شود).
* سلولیت ( عفونت بافت های زیر جلدی و پوست).
* عفونت سینوسی و مغزی
* آسیب قلبی
* و …
مراجعه کردن به دندانپزشک با تجربه جهت درمان آبسه
درمان های خودسرانه جهت برداشتن آبسه دهان ممکن است بسیار خطرناک باشد و عوارض جانبی فراوانی را به همراه داشته باشد. به علاوه درمان های خانگی جهت درمان آبسه موقتی می باشند و ممکن است بعد از چند مدت دوباره درد سراغ شما بیاید. پس بهتر است قبل از آنکه عفونت و چرک آبسه پخش شود و دهان و دیگر دندان های شما را درگیر خود کند به یک دندانپزشک خوب و باتجربه مراجعه نمایید تا با تشخیص نمودن نوع آبسه ان را به بهترین شکل ممکن درمان کند.
