پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت می‌توانند جایگزین دندان و بافت لثه شوند. آنها دقیقا مانند دندانهای طبیعی شما به نظر می‌رسد و عملکرد آنها هم مشابه است. پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت حتی زمانی که می‌جوید، مسواک می‌زنید و یا صحبت می‌کنید کاملاً ثابت هستند. علاوه بر این، این پروتزها اجازه جابجایی و تغییر سایز سایر دندان‌ها را نمی‌دهند و ظاهر دهان را کاملا طبیعی نگه می‌دارند.
پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت زمانی استفاده می‌شوند که بیش از یک دندان و گاهی یک قوس کامل دندانی از دست رفته باشد و نیاز به جایگزینی داشته باشد. در این شرایط، ایمپلنت‌کردن تک‌تک دندان‌ها کاری سخت، وقت‌گیر و گران خواهد بود. بنابراین پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت وارد عمل شده و با استفاده از چند ایمپلنت، یک قوس کامل دندانی را پوشش می‌دهند.
پروتز ثابت متکی بر ایمپلنت چیست؟
پروتز ثابت متکی بر ایمپلنت نوعی «اوردنچر» است که به‌طور همزمان چندین دندان را جایگزین می‌کند و به وسیله ایمپلنت در جای خود ثابت میشود.
«اوردنچر» به هرگونه پروتز متحرک دندانی گفته میشود که یک یا چند دندان طبیعی باقیمانده، ریشه دندانهای طبیعی و یا ایمپلنت‌های دندانی را می‌پوشاند و روی آنها قرار می‌گیرد. این پروتزها ممکن است به وسیله دندان طبیعی ساپرت شوند و یا توسط ایمپلنت در جای خود محکم گردند. در میان اوردنچرهای مختلف که در شکل زیر برخی از انواع ان را میبینید، پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت به وسیله دو یا چند ایمپلنت (بسته به موقعیت و تعداد دندان از دست رفته) در جای خود محکم می‌شوند.
مزایای پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت
پروتز ثابت هم از نظر عملکردی و هم از نظر زیبایی، مزایایی دارد و در مقایسه با سایر گزینه‌های درمانی به مقدار بسیار زیادی به دندانهای طبیعی شباهت بیشتری دارد. این پروتزها راحت‌تر هستند و بیماران می‌توانند با استفاده از آنها با نیروی بیشتری بجوند و طیف وسیع‌تری از غذاها را بخورند. پروتزهای ثابت به دلیل انطباق با نیروهای بیشتر جویدن منجر به تقویت استخوان خلفی فک پایین میشود. این درحالی است که سایر انواع پروتز ممکن است به مرور سبب ضعیف شدن استخوان فک و تحلیل آن شوند. این سبب میشود که فک کوچک شده و ظاهر دهان بیمار پیر به نظر برسد. مطالعات نشان می‌دهند که رضایت از زندگی با این پروتز ها بیشتر از سایر انواه آونچر بهبود یافته و افراد اعتماد به نفس بیشتری پیدا می‌کنند.
پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت اجازه نمی‌دهند که سایر دندانهای طبیعی باقی مانده از محل خود خارج شوند. آنها ظاهر دهان را طبیعی کرده و حتی موقع جویدن و مسواک زدن در جای خود ثابت باقی می مانند. پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت تنها به وسیله پزشک قابل برداشتم هستند و در شرایط عادی روی لثه ثابت شده اند.
اگر بخواهیم مزایای پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت را دسته‌بندی کنیم، موارد زیر قابل بررسی هستن:
شباهت با دندانهای طبیعی
هم مواد رزین و هم مواد سرامیکی که برای پروتز دندان استفاده می‌شوند را می‌توان به گونه‌ای سفارشی کرد که شبیه دندانهای طبیعی شما باشد. این پروتزهای دندانیِ از جنس رزین و سرامیک، به ایمپلنت‌های دندانی متصل می‌شوند، در جای خود کاملا محکم می‌گردند و مانند دندان طبیعی عمل می‌کنند.
راحت بودن
پروتزهایی که ایمپلنت متصل نیستند ممکن است در داخل دهان لق باشند. آنها هنگام صحبت کردن، جویدن و مسواک کردن تکان می‌خورند. اما وقتی پروتز به داخل فک نفوذ کند و کاملا سفت شود، غذاخوردن، ورزش، خندیدن و سایر فعالیت‌های روزانه راحت‌تر و دلپذیرتر میشود.
مراقبت از فک
ریشه دندانهای طبیعی در داخل استخوان فک فرورفته و موقع غذاخوردن آن را تحریک می‌کنند. فشار به فک سبب رشد و دوام استخوان آن میشود. وقتی یک یا چند دندان را برای مدتی از دست بدهید، استخوان فک در محلی که قبلا ریشه دندان وجود داشته تحلیل رفته و ضعیف میشود. در این شرایط، احتمال از بین رفتن سایر دندان‌ها هم وجود دارد و علاوه بر این، ظاهر فک به دلیل تحلیل آن تغییر کرده و صورت فرد پیر به‌نظر می‌رسد. پروتز ثابت متکی بر ایمپلنت تا حد زیادی جلوی این تغییرات را می‌گیرد.
انواع پروتز ثابت متکی بر ایمپلنت
پروتز ثابت متکی بر ایمپلنت انواع مختلفی دارد که در این قسمت آنها را بررسی می‌کنیم.
پروتزهای رزین فلزی اکریلیک (Metal-acrylic resin prostheses)
این نوع پروتز نتایج درازمدت بسیار خوبی دارد و تا همین اواخر معمول‌ترین نوعی از پروتز بود که به بیماران ارائه می‌شد. پروتزهای رزین فلزی اکریلیک یک چارچوب فلزی هستند که به ایمپلنت‌های کاشته شده متصل میشود. پروتز نهایی معمولاً با پیچ نگه داشته میشود و در صورت نیاز به ترمیم دندانهای مصنوعی یا رزین اکریلیک، بازیابی آن نسبتاً آسان است.
پروتزهای فلزی و سرامیکی (Metal-ceramic prostheses)
پروتزهای فلزی و سرامیکی دارای دو بخش هستند: یکی فلز که به‌عنوان یک قاب عمل می‌کند و مانند یک کلاه روی دندان قرار می‌گیرد و دیگری سرامیک که روی فلز اعمال میشود و زیبای دندانهای طبیعی را ایجاد می‌کند.
به لطف پایه فلزی، روکش کاملاً محکم به دندان می‌چسبد و مقاومت سایشی بالایی دارد و سرامیک‌ها متناسب با رنگ دندان‌ها رنگ می‌شوند طوری‌که که تشخیص آنها تقریباً غیرممکن است.
پروتزهای تمام سرامیکی (All-Ceramic Prostheses)
این نوع پروتز از نظر ساختار شبیه به پروتز فلزی-سرامیکی است، با این تفاوت که زیرساخت آن به جای فلز سرامیک (زیرکونیا) است. در مرحله بعد روکش سرامیک بر روی زیرکونیا کارگذاشته میشود. این نوع پروتز در افرادی استفاده میشود که مایل نیستند فلز در ساختار پروتز آنها وجود داشته باشد و یا می‌خواهند پروتز آنها از نظر زیایی شناختی بهتر باشد. با این حال ترمیم براده یا شکستگی سرامیکی ممکن است دشوار باشد.
برخی از پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت به وسیله پیچ روی ایمپلنت ثابت می‌شوند و برخی دیگر به وسیله سینمان خاصی به آن می‌چسبند.
مقایسه پروتز مبتنی بر ایمپلنت دارای پیچ با نوع چسبیده شده
هر دو نوع اتصال پروتز می‌توانند نتایج طولانی‌مدت عالی داشته باشند. با این وجود، برخی از دندانپزشکان پروتکل سیمان‌گذاری را ترجیح می‌دهند، زیرا این رویکرد مانع از مشاهده منافذ دسترسی در سطوح اکلوزال یا ظاهر دندان‌ها میشود. با این حال باید تاکید کرد که اگر تمام بقایای سیمان برداشته نشود، دندان می‌تواند مستعد التهاب اطراف ایمپلنت همراه با از دست دادن استخوان حاشیه‌ای باشد. برای پروتزهای قوس کامل، طراحی با پیچ توصیه میشود زیرا اگر مشکلی ایجاد شود، پزشک به‌راحتی می‌تواند با بازکردن پیچ‌ها دندان را جدا کرده و اقدماتات درمانی لازم را انجام دهد. مشکل مشاهده‌شدن قسمت‌های دارای پیچ را می‌توان با استفاده از اباتمنت‌های زاویه‌دار (یعنی تکیه‌گاه‌های چند واحدی) یا کانال‌های پیچی زاویه‌دار حل کرد.
سخن آخر
پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت نوعی از پروتزهای دندانی هستند که به وسیله دو یا چند ایملنت در داخل فک ثابت می‌شوند. این نوع پروتز را می‌توان برای جایگذاری تعداد زیاد دندان‌ها استفاده کرد. در این روش، بسته به محل و شرایط دندانهای از دست رفته، دو یا چند ایمپلنت در داخل استخوان فک جایگذاری شده و در قسمت بیرون لثه به بخش‌هایی از پروتزهای ثابت متکی بر ایمپلنت متصل میشود و مانع از حرکت آنها می‌گردد. این اتصال معمولا در شرایطی که تعداد دندان‌ها زیاد باشند با استفاده از پیچ کردن دندان روی پروتز انجام میشود. با این حال در بسیار از مواقع پزشک ترجیح می‌دهد برای اتصال از سیمان خاصی استفاده کند. استفاده از سیمان نسبت به پیچ، از نظر زیبایی شناختی ارجح است. هر دو نوع اتصال به خوبی دوام می‌آورند و مزایای زیادی را برای فرد به دنبال دارند.
